Γιάννης Καλπατσινίδης 1936 – 2023
Γιάννης Καλπατσινίδης 1936 – 2023
Η δισκογραφία του Γιάννη Καλπατσινίδη:
Γεννήθηκε την 10/03/1936 στο Φλαμούρι Σοχού Θεσσαλονίκης. Οι γονείς του Γεώργιος Καλπατσινίδης και Χάιδω (Χάτου) Καλπατσινίδου-Παυλίδου ήταν Πόντιοι πρόσφυγες πρώτης γενιάς από το χωριό Κουστουλάντων της Γαλίανας. Η Γαλίαινα είναι γνωστή για το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα. Το δε χωριό Κουστουλάντων είναι το τελευταίο χωριό πριν ανέβει κανείς στο Μοναστήρι, από όπου φαίνεται ο Περιστερεώτας.
Ο πατέρας του Γιάννη Καλπατσινίδη έχασε τον πατέρα του μικρός και ως ορφανός από πατέρα μεγάλωσε στον Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα (είχε και το όνομά Του άλλωστε) και στην Παναγία Σουμελά.
Πρόσφυγες στην Ελλάδα προσπαθούν να ορθοποδήσουν τα πρώτα χρόνια, κουβαλώντας μέσα τους ένα μεγάλο όπλο: την παράδοση, όπου και έβρισκαν παρηγοριά. Ο μικρός Γιάννες στο Φλαμούρι έζησε μόνο τα πρώτα έντεκα χρόνια της ζωής του γιατί δε φτάνει ο ξεριζωμός, έρχεται κι ένας εμφύλιος σπαραγμός που εκκενώνει το χωριό. Εγκαθίσταται στο Λαχανά για τα επόμενα πέντε χρόνια. Εκεί πρώτη φορά ξεκίνησε να μαθαίνει αγγείον-τουλούμ, σε ηλικία 13 ετών. Τον παρακίνησε η μητέρα του διότι υπήρχε οικογενειακή παράδοση. Ο πατέρας της, Ιωάννης Παυλίδης έπαιζε στον Πόντο αγγείον. Δάσκαλοι του Γιάννε ήταν ο θείος του Γεώργιος Βασιλειάδης και ο αδελφός του Νικόλαος Καλπατσινίδης.
Το 1952 φεύγουν και από τον Λαχανά και μετακομίζουν παραδιπλανό Παλιό Χωριό, όπως λεγόταν (Παλιό Κεφαλοχώρι). Εκεί εγκαθίστανται και πολλοί άλλοι Γαλλιανίτ΄, που ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Στο Κεφαλοχώρι (Başköy) γνωρίζει και παντρεύεται τη Μαρία Ιωαννίδου, κι αυτή με καταγωγή από Κουστουλάντων Γαλλίαινας και Τραπεζούντα. Αποκτούν δύο παιδιά το Γιώργο και το Χρήστο.
Το 1965 δημιουργήθηκε το σημερινό Κεφαλοχώρι όπου μετακομίζει μόνιμα, έως σήμερα. Έχοντας πλέον μόνιμη εστία και τα παιδιά μεγαλώνουν σιγά σιγά, ξεκινά και άλλες, σημαντικές συνεργασίες στη Θεσσαλονίκη. Εκείνη την εποχή γνωρίζει δυο από τους σημαντικότερους συνεργάτες του, το Στάθη Ευσταθιάδη και τον Χαράλαμπο Κιαγχίδη. Πλαισιώνει τις εμφανίσεις τους, τις εκδηλώσεις του Φάρου Ποντίων και της Ευξείνου Λέσχης και συμμετέχει ενεργά στις ραδιοφωνικές εκπομπές.
Η παράδοση του Πόντου όμως περνά δυναμικά σε όλο και περισσότερα κέντρα διασκέδασης. Και ενώ βρισκόμαστε σε μια νέο-ποντιακή εποχή, ο Καλπατσινίδης επιμένει να εμφανίζεται μ΄αυτό το πρωτόγονο όργανο, σε νυχτερινά κέντρα της Θεσσαλονίκης. Γυρίζει όλη τη Μακεδονία και γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’70 μεταβαίνει και στην Αθήνα, με πρώτο σταθμό το Φάρο (γνωστό κέντρο διασκέδασης στο Περιστέρι), Στο ξεκίνημά του στην Αθήνα, η συνεργασία του με τον Κωστίκα Τσακαλίδη ήταν κομβική. Αργότερα εμφανίστηκε και στο Κορτσόπον και στην Τρυγόνα.
Σημαντικός σταθμός στη μουσική του πορεία ήταν και η συνεργασία του με τον αείμνηστο Γιώργο Αμαραντίδη, τον Σιμούλ΄, σε δίσκους, περιοδείες και νυχτερινές εμφανίσεις.Να συμπληρώσουμε ότι με τον Γιώργο Αμαραντιδη ως “δίδυμο” συμμετείχαν επι χρονια και στο σχημα του γνωστου Λαικού Κέντρου της Αθήνας “Δειλινά” δίπλα σε καταξιωμένους καλλιτέχνες οπως οι Μαρινέλλα, Ρίτα Σακελλαρίου, Χάρρυ Κλυνν, Άννα Βίσση κ.α. Κάπου εκεί γνωρίστηκε και με τη Δώρα Στράτου και δούλεψε για πολλά χρόνια στο θέατρο της. Συνεργάστηκε επίσης με το Λάζο Τερζά, με το Γιάννη Μαρκόπουλο, το Νίκο Ξυλούρη, τη Λιζέτα Νικολάου, τον Παναγιώτη Ασλανίδη, το Μιχάλη Καλιοντζίδη, το Γιάννη Τσανάκαλη, τον Αχιλλέα Βασιλειάδη, το Γιάννη Κουρτίδη, τους Στάθη & Σοφία Νικολαΐδη, Θόδωρο Παυλίδη, τον Κώστα Θεοδοσιάδη, Κώστα Καραπαναγιωτίδη, τον Αλέξη Παρχαρίδη, το Δημήτρη Καρασαββίδη, το Γιώργο Ιωαννίδη, τη Σοφία Παπαδοπούλου, τον Γιωργο Μωυσιαδη,τους Γιάννη & Αβραάμ Γκόσιο, και πολλούς άλλους.
Φυσικά, ταξίδεψε και στο εξωτερικό, σε Αμερική, Ινδία, Γερμανία, Κύπρο και στην Αυστραλία με το Φάρο Ποντίων το 1997. Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση παίζοντας αγγείον ήταν στο Λαχανά το 2015.
Ο Γιάννης Καλπατσινίδης ήταν εκτός από μουσικός και κατασκευαστής και δάσκαλος αγγείου.
Radio Trapezounta Boston
Dedicated to the Musical Traditions of Hellenic Pontos
https://www.radiotrapezounta.com
https://www.trapezounta.com
http://bit.ly/RadioTrapezountaBoston