ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ – ‘Σ ΣΟ ΜΕΓΑ ΣΑΛΟΝΙΚΙ
‘Σ ΣΟ ΜΕΓΑ ΣΑΛΟΝΙΚΙ
Τραγούδι Ποντιακό για την Θεσσαλονίκη
από την δισκογραφία του Γιώργου Μελίκη
“Σαλονίκη Παινεμένη”
Λύρα: Γιάννης Τσαρίδης
Τραγούδι: Δώρος Αντωνιάδης
Χορωδία: Σ. Ηλιάδης – Δ. Καλφόγλου – Γ. Μελίκης
κυκλοφόρησε το 1989
Γράφει ο μουσικόλογος Γιώργος Μελίκης:
“Το τραγούδι αυτό το συνάντησα πρώτη φορά στο Αρχείον του Πόντου. Πρόκειται για καταγραφή από την Τρίπολη – Ινέπολη του Πόντου. Οι ωραίοι στίχοι με το λόγιο ύφος τους, αλλά ταυτόχρονα και μ’ έναν άριστο συνδυασμό λαϊκής καλολογίας στάθηκαν αφορμή στις περιπλανήσεις μου ν’ αναζητήσω και την μελωδία του. Παλαιοί Πόντιοι γνώριζαν μόνο τους στίχους κι αυτούς όχι όλους. Η μελωδία παρέμεινε άγνωστη. Λίγα χρόνια αργότερα σε μια “εφ’ όλης της ύλης” ποντιακή συζήτηση με τον αείμνηστο Γ. Παυλίδη στο Νέο Πρόδρομο Ημαθίας, βρήκα αυτό που ζητούσα. Ολως τυχαία άρχισε να τραγουδά το τραγούδι αυτό στο ρυθμό του ακριτικού “Ο Γιάννες, ο Μονόγιαννες, ο μαναχόν ο Γιάννες”.
Στη συνέχεια ο Κιλκισιώτης αγιογράφος Δώρος Αντωνιάδης με το ποντιακό του πάθος το προσάρμωσε πάνω στη βυζαντινή παρασημαντική. Ετσι σώθηκε ένα ακόμη ωραίο ακριτικό ποντιακό τραγούδι.”
Αφκά ΄σ σην Ασπρη Θάλασσα (1), ‘σ σο Μέγα Σαλονίκι
χορόν χορεύν’ ευγενικοί, χορόν τα παλληκάρια
και ‘σ ση χορού ‘σ σην κεφαλήν βαστά φεργαδοπούλα (2)
Βαστά και τραβά τον χορόν και λέει το τραβώδιν (3).
“Η μάννα μ’ εν’ ασ’ ουρανούς κι ο κύρη μ’ ασ’ σα νέφια
κι εγώ άστρον Σαλονικιό ντο βγαιν ασ’ όλων πρώτα
Τάμα κάνω ‘σ ση Σουμελά και ‘σ σην Αγιά Σοφία,
τον Αη-Δημήτρη προσκυνώ απέ το Σαλονίκι
ναμ’ αψηλή, νάμαι λιγνή, νάμαι πολλά εμορφέσα.
